XXI w. to wiek wielu przemian społeczno-ekonomicznych, wielkiego postępu cywilizacyjnego, rozwoju technologii informacyjnych i szybkiego przepływu informacji. Współcześni ludzie żyją szybko i intensywnie, skupiając się na teraźniejszych zadaniach i celach. Ich życie zdominowanie jest przez karierę i osiąganie sukcesów. Dlatego często nie mają czasu, aby pamiętać o przeszłości, a w wychowaniu dzieci połączyć współczesność z przeszłością, postęp z tradycją. Młodzież, korzystająca w coraz większym stopniu z technologii informacyjnej i komunikacyjnej, oddala się od świata rzeczywistego, który jest zastępowany przez świat wirtualny. Dla młodych ludzi prawdziwe życie znajduje się w Internecie, który stanowi już nie tylko źródło wiedzy, ale też staje się sposobem nawiązywanie kontaktów rówieśniczych, sposobem na nudę czy na wyrażenie, w bardzo różny sposób, anonimowo, własnego zdania na różnorodne tematy. To niepokojące zjawisko powoduje rozluźnienie więzi nie tylko rodzinnych, ale też ogólnoludzkich. Dlatego szczególne zadanie stoi przed współczesną szkołą. Nauczyciel XXI w. powinien uświadomić podopiecznym, że przyszłości nie można budować, zapominając o przeszłości.
Przekazywane z pokolenia na pokolenie: obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne stanowią o odrębności narodu polskiego i dlatego są tak ważne. Również pedagodzy ze Szkoły Podstawowej im. M. Konopnickiej w Koninie podejmują działania mające na celi pokazanie uczniom tradycji jako nieodłącznego elementu kultury polskiej. Ponieważ szczególne znaczenie dla Polaków mają obrzędy związane ze świętami Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy, na lekcjach czytane są wiersze i opowiadania o dawnych zwyczajach i obrzędach. Uczniowie poznają je także poprzez doświadczenie m.in. wykonując ozdoby świąteczne( stroiki bożonarodzeniowe i wielkanocne) , śpiewanie kolęd i pastorałek, ozdabianie palemek, pisanek, sianie rzeżuchy . Udział w konkursach plastycznych, literackich czy muzycznych, kultywujących dawne obyczaje i obrzędy, to jeszcze inna forma przypomnienia dzieciom i młodzieży naszego dziedzictwa kulturowego. W roku szkolnym 2020/2021 uczniowie konińskiej szkoły zaangażowali się bardzo mocno w poznanie polskich tradycji świątecznych, wykonując prace plastyczne na:
– Wojewódzki Konkurs Plastyczny „Zimowy pejzaż świąteczny”
– Powiatowy Konkurs Plastyczny „Świąteczny choinka, świąteczny stroik”
– XXVI Regionalny Konkurs „Palma, pisanka, Marzanna”
– Gminny Konkurs Plastyczny „Na Kartkę Wielkanocną 2021”
– „Muzeum odwołuje zimę”- konkurs na najpiękniejszą marzannę, zorganizowany
przez Muzeum Częstochowskie
Innym, starosłowiańskim zwyczajem kultywowanym w Szkole Podstawowej im. M. Konopnickiej, jest coroczne powitanie wiosny i odpędzanie zimy poprzez palenie na podwórku szkolnym kukły Marzanny, własnoręcznie wykonanej przez najmłodszych uczniów. Tegoroczny przemarsz ulicami Konina dostarczył dzieciom i mieszkańcom wielu emocji i dał okazję do wspaniałej zabawy oraz integracji. Najmłodsi, niosąc kolorową kukłę, przy dźwiękach tamburynu i muzycznych grzechotek, obwieszczali mieszkańcom odejście zimy i szybkie przybycie wiosny.
Z kolei zorganizowanie w marcu konkursu „Rodzinny Stroik Świąteczny” miało na celu zaangażowanie rodzin uczniów w podtrzymywanie tradycji, związanej z Wielkanocą. Wspólne wykonywanie wielkanocnych ozdób pozwoliło na zacieśnienie więzi rodzinnych, spędzenie większej ilości czasu ze sobą i rozmowy, dzięki którym młode pokolenie uświadomi sobie, jakie wartości są najważniejsze. Być może dzięki temu w życiu młodych ludzi świat rzeczywisty wygra z wirtualnym. Młody człowiek zrozumie, że o tradycję należy dbać, bo to ona świadczy o przynależności narodowej i ubogaca życie. Jak pisał Ezra Pound:
Tradycja to piękno, które chronimy, a nie więzy, które nas krępują.
Tekst: mgr Alicja Piwowarczyk